CÔNG VIỆC “GIÀU CẢM XÚC”…

​Ghi chép của Ngọc Linh

Tôi viết những dòng này sau khi ngồi với một người bạn đang công tác trong mảng xử lý, thu hồi nợ. Con gái đầu lòng mới được 5 tháng, trong khi anh đã công tác xa nhà cả tháng nay. Bên cạnh những trao đổi về chuyên môn, nghiệp vụ, là những câu chuyện về cuộc sống, gia đình. Những câu chuyện đó đã làm thay đổi cái nhìn của tôi về công việc xử lý nợ cũng như về những cán bộ ngân hàng công tác trong mảng xử lý, thu hồi nợ.

Nhắc tới công việc xử lý, thu hồi nợ, mọi người thường nghĩ tới những người có những đặc điểm nghề nghiệp như: khuôn mặt lạnh lùng, tính cách mạnh mẽ… Tuy nhiên, tôi hôm nay muốn đề cập tới một khía cạnh khác của công việc xử lý, thu hồi nợ ở một khía cạnh khác, một công việc đáng trân trọng và giàu cảm xúc…

Cảm xúc từ khách hàng

Không giống như cho vay, cán bộ xử lý thu hồi nợ cũng gặp gỡ, tiếp xúc và làm việc với nhiều khách hàng, nhưng nếu như khi cho vay, khách hàng – những người khi xin vay vốn đang ấp ủ những kế hoạch, dự định, những phương án kinh doanh khả thi với tinh thần đầy nhiệt huyết thì những khách hàng khi để xảy ra nợ xấu, vì nhiều lý do chủ quan, khách quan khác nhau, không còn khả năng phục hồi hoạt động sản xuất kinh doanh, với tâm trạng chán nản, tiếc nuối. Họ tiếc nuối cho thời kỳ vàng son, tiếc nuối cho thương hiệu, tài sản tốn nhiều công sức gây dựng qua nhiều năm. Bên cạnh những nội dung làm việc về xử lý nợ, những tâm sự, những chia sẻ, những giọt nước mắt đầy tiếc nuối của khách hàng mang lại cho cán bộ ngân hàng nhiều cảm xúc. Đó là sự đồng cảm với người chủ doanh nghiệp đang đối diện với nguy cơ phá sản, mất trắng mọi thứ; đó là sự tức giận khi khách hàng không hợp tác, thách thức ngân hàng trong xử lý thu hồi nợ; đó là sự thất vọng mỗi lần khách hàng không tới làm việc như lịch hẹn hay kết quả xử lý không có kết quả…

Sự tiếc nuối này dẫn đến sự thiếu thiện chí hợp tác với ngân hàng khi làm việc về vấn đề xử lý tài sản để thu hồi nợ. Thời gian và hiệu quả xử lý nợ của ngân hàng phần lớn cũng xuất phát từ sự thiện chí hợp tác của khách hàng. Để rồi, từ chỗ là đối tác hợp tác trong kinh doanh, dẫn đến là nguyên đơn, bị đơn gặp nhau để giải quyết theo quy định của pháp luật.

Cảm xúc từ bên thứ ba thế chấp tài sản

Trong công tác xử lý thu hồi nợ, đối với những khách nợ không còn khả năng phục hồi hoạt động sản xuất kinh doanh, nguồn thu nợ khoản vay chủ yế từ việcphát mãi, xử lý tài sản thế chấp thì việc xử lý tài sản thế chấp của bên thứ ba bảo đảm cho khoản vay bao giờ cũng mang lại nhiều cảm xúc, những cảm xúc chẳng thể đặt tên.

Anh bạn tôi kể, có lần anh cùng cơ quan thi hành án tiến hành các thủ tục kê biên một tài sản là căn nhà của mẹ thế chấp bảo đảm cho khoản vay cá nhân của con trai. Do kinh doanh thua lỗ, anh con trai không phối hợp với ngân hàng xử lý nợ, bỏ trốn khỏi địa phương. Ngân hàng buộc phải thưa kiện ra Tòa, qua các thủ tục xử lý theo quy định, ngân hàng gửi đơn yêu cầu cơ quan thi hành án xử lý tài sản là ngôi nhà của bà mẹ để thu hồi nợ. Ngôi nhà chỉ có mình bà mẹ đang ở, và đấy là tài sản duy nhất của gia đình. Trong khi cơ quan thi hành án, chính quyền địa phương thực hiện các thủ tục kê biên, người mẹ già quỳ dưới đất khóc lóc, van xin đừng xử lý ngôi nhà, vì nếu bán nhà bà không còn biết ở đâu, không còn chỗ để thờ phung bố mẹ và chồng…Người mẹ già khóc đến ngất xỉu, đến mức phải nhờ đến sự giúp đỡ của nhân viên y tế mới tỉnh lại…Bạn tôi kể chứng kiến cảnh đó anh xin ra ngoài hút vài điếu thuốc, để việc thực hiện thủ tục kê biên cho cơ quan pháp luật tiến hành tiếp do không kìm nén được cảm xúc… Ngân hàng kê biên được tài sản để xử lý, nhanh chóng thu hồi được khoản nợ xấu do anh quản lý, đáng lẽ anh phải vui mới phải, nhưng anh nói hôm đó anh thấy rất buồn, vì anh nghĩ đến người mẹ già tội nghiệp, vì muốn giúp con vay vốn ngân hàng để kinh doanh, vậy mà ra nông nỗi này…

Cảm xúc từ gia đình

Bạn tôi mới cưới vợ, do đặc thù công việc nên anh hay phải đi công tác xa nhà, thời gian ngắn thì một tuần, thời gian dài nhất thì vài tháng. Anh kể, vợ anh bầu 9 tháng thì tổng thời gian đi công tác là 4 tháng, con gái đầu lòng của anh được 5 tháng thì anh đi công tác 2 tháng. Nhấp ngụm cà phê, rồi đưa mắt nhìn xa xăm, anh nói, vợ anh lấy anh vất vả hơn nhiều vợ người khác, anh thương vợ những lúc bầu bí ở nhà một mình chăm sóc bố mẹ chồng, những lúc một mình ở nhà chăm con nhỏ. Anh nói muốn giúp vợ, muốn ở bên cạnh giúp vợ chăm sóc bố mẹ, chăm sóc con nhở, nhưng đặc thù công việc nên không thể sắp xếp bố trí thời gian được. Anh nói những khi công tác một mình ở Chi nhánh anh nhớ nhà và nhớ con da diết… Rít một hơi thuốc dài, anh nói: “Đặc thù công việc nên thế, Chi nhánh ở trong này đang trong giai đaạn khó khăn, vất vả lắm, mình không giúp anh em cán bộ lúc này thì giúp lúc nào nữa. Cũng may là vợ mình hiểu và thông cảm cho công việc của mình, chỉ thương cô ấy vất vả quá…” Nói rồi anh hát cho tôi một đoạn trong bài hát “Một rừng cây, một đời người” của nhạc sỹ Trần Long Ẩn: “Ai cũng chọn việc nhẹ nhàng, gian khổ sẽ dành phần ai, ai cũng một đời trẻ trai…”

Cần những người có năng lực và biết kiểm soát cảm xúc

Xử lý, thu hồi nợ là công việc yêu cầu cán bộ phải có kinh nghiệm, năng lực và chuyên môn. Cán bộ công tác trong mảng xử lý, thu hồi nợ của ngân hàng phảo có kiến thức tổng hợp, bao gồm kiến thức về luật, kiến thức và kinh nghiệm về tín dụng, cần khả năng giao tiếp, và đặc biệt đây là công việc không giành cho người giàu lòng trắc ẩn. Bạn tôi nói khi xử lý nợ phải biết kiểm soát cảm xúc, không được để cảm xúc ảnh hưởng đến kết quả làm việc, kết quả xử lý nợ đối với khách hàng nợ xấu.Tín dụng luôn tiềm ẩn rủi ro, tất nhiên không ai muốn rủi ro xảy ra nhưng trong kinh doanh rủi ro và tổn thất là không thể tránh khỏi.Ngân hàng sử dụng tiền gửi của cá nhân, của tổ chức để cho khách hàng vay vốn, vì vậy, ngân hàng phải thực hiện thu hồi vốn vay để thực hiện trách nhiệm đối với cá nhân, tổ chức tin tưởng đã gửi tiền. Chính vì vậy, cán bộ ngân hàng khi thực hiện xử lý thu hồi nợ cần phải kiểm soát cảm xúc của bản thân, làm việc có trách nhiệm với ngân hàng và với người gửi tiền. Nói thế để biết dù cho trong hoàn cảnh thế nào đi nữa, cán bộ xử lý, thu hồi nợ trong ngân hàng là những người rất đáng trân trọng, khi họ phải làm hết mình vì trách nhiệm với công việc, gạt đi những cảm xúc trong cuộc sống và đôi khi, phải dành ít đi thời gian và trách nhiệm cho gia đình…

Kết:Xử lý, thu hồi nợ là một công việc như bao công việc khác, những cán bộ xử lý, thu hồi nợ trong ngân hàng xứng đáng nhận được sự trân trọng bởi những khó khăn, vất vả của công việc họ đang làm. Xin dành tặng những ai là cán bộ ngân hàng công tác trong mảng xử lý, thu hồi nợ xấu một câu hát trong bài hát “Một rừng cây, một đời người” của nhạc sỹ Trần Long Ẩn: “Ai cũng chọn việc nhẹ nhàng, gian khổ sẽ dành phần ai? Ai cũng một thời trẻ trai, cũng từng nghĩ về đời mình. Phải đâu may nhờ rủi chịu? Phải đâu trong đục cũng đành. Phải không em, phải không anh?